Gedrag heeft consequenties

Ik krijg vaak de vraag of straffen van kinderen nog wel kan. In de opvoeding die ik gehad heb, was het heel normaal dat mijn ouders mij terecht wezen, schuld gaven van dingen die ik ‘niet goed had gedaan’, boos werden als ik boos was en ik dus straf kreeg. Straf gaat uit van iets fouts afleren door negatieve maatregelen te gebruiken. Eigenlijk zeg je daarmee ‘je doet iets fout en daar krijg je straf voor’. ‘Ik keur je gedrag af en daar krijg je straf voor’. ‘Ik wil niet dat je dit doet en daar krijg je straf voor’, maar ook ‘je bent boos en dat wil ik niet, dus je krijgt straf’. Je hoort het al; ik ben geen voorstander van straffen. Ik vind het de weg van de minste weerstand. Straf geven is makkelijker dan het gesprek aangaan en samen onderzoeken wat er nu daadwerkelijk gebeurde. Straffen is een uiting van (on)macht.

Gesprek aangaan

Ik ben wel voorstander van gedrag laten uitleggen door je kind. En dit kan al vanaf het moment dat ze kunnen praten. Waarom gebeurde dit? Zit er emotie achter het gedrag en waar komt dit vandaan? Of deed je kind dit omdat hij wel/niet wist dat jullie dit gedrag niet goedkeuren? M.a.w. het hoort niet binnen jullie set van waarden en normen. Fout gedrag uit emotie, heeft vaak een onderliggend gevoel bij je kind wat het onderzoeken waard is. Was het uit boosheid, verdriet, frustratie? Bewust fout gedrag heeft consequenties.

Stappenplan goed gesprek

  • Is er een emotie, erken de emotie en beoordeel of het gesprek over wat er is gebeurd NU kan plaatsvinden of dat emoties te hoog zitten en je kind nu vooral geholpen moet worden met emotieregulatie.
  • Vraag een uitleg van de situatie
  • Geef duidelijk aan wat jij ervan vindt en wat jouw waarden, normen en grenzen zijn. Hoe ouder je kind, hoe meer hij in gesprek met je wil over zijn mening hierover. Ook dan is het belangrijk dat je duidelijk blijft in wat jij ervan vindt en welk gedrag je wilt zien.
  • Werd de gebeurtenis omgeven door veel emotie, ga dan ook het gesprek aan over het gevoel wat leidde tot de gebeurtenis en wat je daar samen aan kunt doen.
  • Geef aan dat er consequenties zitten aan gedrag. Dus niet aan het uiten van emoties, maar enkel aan het gedrag van de gebeurtenis. Boosheid vraagt een goed gesprek, maar dingen vernielen heeft consequenties. Afhankelijk van de situatie bepaal je de consequentie.
  • Emotieregulatie; hoe doe je dat?

    Emoties mogen er zijn. Ze geven een gevoel aan over een gebeurtenis of over gedachten en denkpatronen wat aandacht verdiend. Aandacht daaraan geven, doe je met veel geduld en nieuwsgierigheid. Neem het niet persoonlijk dat er een emotie is. De emotie is van je kind. Maak het niet jouw emotie.

    Emoties zijn energie die een uitlaatklep nodig hebben. Afhankelijk van het kind, kan die energie op verschillende manieren vrijgegeven worden. Hier kan je denken aan knuffelen (mijn favoriet), sporten, wandelen, fietsen, schilderen, trampoline springen. Iets doen om uit je kind de mogelijkheid te geven om uit zijn hoofd te komen en in zijn lichaam/in het nu.

    Wil je meer weten over emoties en emotieregulatie, neem dan contact met ons op via het contactformulier op de website.