Makkelijk praten met kinderen

Makkelijk praten met kinderen. Als ouders willen we wel, maar vaak lukt het niet echt goed. We begrijpen nog maar weinig van wat er in kinderen omgaat. Contact maken met kinderen is in de basis niet anders dan tussen volwassen: toon bescheidenheid en respect. En een echt gesprek betekent in twee richtingen communiceren en dan zal je eerst moeten luisteren naar wat je kind je te vertellen heeft. Vaak vergeten we als ouders dat kinderen over een grote innerlijke wijsheid beschikken.

De wereld van kinderen

Natuurlijk. Iedere volwassen weet dat kinderen andere dingen interessant en belangrijk vinden. En toch vergeten we het maar al te vaak in het leven van alle dag. Maak je bewust van de verschillen:

Een kind is veel gevoeliger dan een volwassenen. Zij begrijpen vaak situaties beter dan gedacht wordt. Je kind praat alleen nog niet zo veel en gemakkelijk als jij! Een basisschoolkind beschikt nog niet over jouw woordenschat. Hij is nog niet in staat om oorzaak gevolg te denken (pas vanaf begin 20 jaar).

Met ieder kind kan je praten. Een vraag stellen, of een antwoord geven op een vraag voor een kind tot een jaar of 10 zoals hij of zij dit wil, is alleen niet makkelijk onder woorden te brengen. En zelfs als puber of jong volwassenen kan het nog uitdagend zijn. Een dialoog met onderbouwde argumenten voeren, is nog niet iets wat hij geleerd heeft ;-).

Een kind schakelt moeiteloos van fantasie naar werkelijkheid en omgekeerd, zonder dat aan te geven.

Laat je niet misleiden!

Omgekeerd kan de situatie ook een uitdaging zijn. Laat je niet misleiden als je kind sterk communicatief is, want een rookgordijn is dan snel opgetrokken! Mijn dochter was een jaar of 14 toen een begeleider benoemde hoe ongelooflijk makkelijk zij vergeet dat mijn dochter nog maar 14 was. “Je praat als een volwassenen met je grote woordenschat en je snelle denken en handelen, maar in je emotionele ontwikkeling ben je gewoon 14.” Een belangrijk moment van bewustzijn. Ook voor mij als moeder.

Tips om te praten met je kinderen

9 tips om in contact te komen met je kind vanuit bescheidenheid en respect. Misschien te veel open deuren, en toch geldt ook voor open deuren de kracht van herhaling. Hou vaak ben je je werkelijk bewust bent van je eigen gedrag en communicatiestijl?

Kinderen geven vaak sociaal wenselijke antwoorden; leg als ouder uit waarom je een vraag stelt en dat het er geen goed of fout is.

Non-verbaal (met je lichaam) communiceren is voor kinderen heel gewoon. Naast goed luisteren, dus nog belangrijker om op te letten op wat je waarneemt. En op je eigen non-verbale communicatie te letten.

Veiliger op ooghoogte: even door de knieën om gelijkwaardig te zijn aan je kind, zodat je kind de ruimte voelt om te praten. Houd wel voldoende ‘veilige’ afstand.

Verminder intensiteit van het gesprek: Samen iets doen, maakt het makkelijker om te praten. Maak bijvoorbeeld samen een wandeling of ga samen sporten of bak een taart. Zeker wanneer een onderwerp belangrijk is, en het gesprek mogelijk spanning oplevert!

Geef ruimte door het stellen van open vragen; wat, hoe, waarom, wie, welke etc. Vaak is een goed gesprek gebaseerd op meer (door)vragen dan zelf praten/zenden.

Pak het gesprek op een ander moment op als de emotie te hoog op loopt. Een gesprek waarbij jullie vol in de emoties zitten, wordt niet productief en heeft niet het gewenste resultaat.

Hou het kort; de concentratie van kinderen is nog beperkt. Maar laat je kind vooral (uit)praten, check of hij alles gezegd heeft en vat heel kort samen wat hij verteld heeft, zodat hij zich echt gehoord voelt.

Aandacht voor het afronden; een gesprek kan spannend zijn en beweging helpt om de spanning kwijt te raken. Dit zorgt er ook voor dat de afronding voor beide positief is.

Weet wanneer je moet stoppen: respecteer als je kind niet wil praten.

Veelal betekent dit dat je je eigen behoefte aan de kant hebt te schuiven. Al van jongs af aan gaf mijn dochter aan niet langer te willen praten door simpelweg van onderwerp te wisselen. In het begin vond ik dit best heel ingewikkeld. Zeker als ik het idee had dat nog niet alles besproken was. Door haar grenzen op dat moment te respecteren, ontstaat er ruimte om op een ander moment het gesprek een vervolg te geven.

Oogcontact kan teveel zijn

Met de bovenstaande tips help je je kind om zich verbaal te leren uiten passend bij de leeftijd van het kind. Voor alle leeftijden (ook voor volwassenen onderling) geldt dat het hebben van oogcontact tijdens een gesprek over een moeizaam onderwerp soms echt te veel is. Zo benutte ik vaak het bedritueel om bepaalde onderwerpen te bespreken in een ongedwongen setting. Samen in bed liggend, een verhaaltje (voor)lezend om vervolgens in het donker samen de dag nog te herbeleven. Of door de was te doen, terwijl mijn dochter al rommelend op haar kamer begon te praten over wat zij had meegemaakt door het stellen van open vragen. Of door samen een wandeling te maken. Zonder de mogelijkheid tot oogcontact waarin gedachten en gevoelens van de ander gelezen kunnen worden.

Praten met kinderen loont

met o.a. onze online training ‘Bewust Opvoeden’ en ‘Ouderbegeleiding’. Want zijn jullie je als ouder bewust van jouw patronen, jouw gedrag en of jouw opvoedstijl wel aansluit bij de behoeftes van jouw kind? Misschien ben je dan ook wel geïnteresseerd in onze blog over verschillende opvoedstijlen van ouders